PAN 2.0 પ્રોજેક્ટ એ ભારતીય આવકવેરા વિભાગ દ્વારા કાયમી એકાઉન્ટ નંબર (PAN) સિસ્ટમને આધુનિક બનાવવાની પહેલ છે.
PAN 2.0 પ્રોજેક્ટ શું છે અને તે કેવી રીતે TAN, TIN અને અન્ય વ્યવસાય ઓળખકર્તાઓને એકીકૃત સિસ્ટમમાં એકીકૃત કરે છે?
PAN 2.0 પ્રોજેક્ટ, ₹1,435 કરોડની પહેલ, જેનો ઉદ્દેશ્ય નિર્દિષ્ટ સરકારી એજન્સીઓની તમામ ડિજિટલ સિસ્ટમમાં PAN ને “સામાન્ય વ્યવસાય ઓળખકર્તા” બનાવવાનો છે. આ તમામ PAN-સંબંધિત સેવાઓ માટે એક એકીકૃત ડિજિટલ પોર્ટલ બનાવશે, જે પેપરલેસ કામગીરીને સક્ષમ કરશે અને ફરિયાદ નિવારણની સુધારેલી પદ્ધતિને સક્ષમ કરશે. આ પ્રોજેક્ટ QR-સક્ષમ PAN કાર્ડ રજૂ કરશે, સુરક્ષા વધારશે અને PAN વિગતોની સરળ માન્યતા માટે પરવાનગી આપશે.
અગાઉ એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે બહુવિધ ઓળખ નંબરો બિનજરૂરી છે અને એક ઓળખકર્તા વધુ ફાયદાકારક રહેશે. આ પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય PAN ને સામાન્ય વ્યવસાય ઓળખકર્તા બનાવવાના પ્રયત્નોને એકીકૃત કરવાનો છે. PAN/TAN/TIN આ સિસ્ટમ હેઠળ ક્લબ કરવામાં આવશે.
PAN 2.0 લાગુ કરવાનાં કારણો
પ્રસારણ મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવના જણાવ્યા અનુસાર, ઉદ્યોગ તરફથી વિવિધ સરકારી એજન્સીઓ સાથેની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે એક સામાન્ય વ્યવસાય ઓળખકર્તા રાખવાની વારંવાર વિનંતીઓ કરવામાં આવી હતી. PAN 2.0 પ્રોજેક્ટ સામાન્ય ઓળખકર્તા તરીકે PAN નો ઉપયોગ કરીને આ જરૂરિયાતને પૂર્ણ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.
PAN 2.0 ના લાભો અને વિશેષતાઓ
નવી સિસ્ટમ ઘણા ફાયદાઓ રજૂ કરે છે:
- યુનિફાઇડ પોર્ટલ: PAN-સંબંધિત તમામ સેવાઓ માટે એક જ ઓનલાઇન પ્લેટફોર્મ ઉપલબ્ધ હશે.
- સુરક્ષા અપગ્રેડ: QR કોડ અને ફરજિયાત PAN ડેટા વૉલ્ટ સાયબર સુરક્ષાને વધારશે.
- ઝડપી સેવાઓ: પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય સુધારેલ ફરિયાદ નિવારણ પ્રણાલી સાથે ઝડપી, પર્યાવરણને અનુકૂળ અને ખર્ચ-અસરકારક કરદાતા સેવાઓ પ્રદાન કરવાનો છે.
- ઉન્નત સુસંગતતા: “સત્યનો એક સ્રોત” સિસ્ટમ ડેટા સુસંગતતામાં સુધારો કરશે.
- QR કોડ માન્યતા: 2017-18 થી PAN કાર્ડ્સમાં સમાવિષ્ટ QR કોડ, ચોક્કસ રીડર એપ્લિકેશન દ્વારા PAN અને તેની વિગતોને માન્ય કરવામાં મદદ કરે છે.
- ડુપ્લિકેટ PAN ને ઓછું કરવું: નવી સિસ્ટમમાં અદ્યતન તર્ક ડુપ્લિકેટ PAN ને ઓળખશે અને ઘટાડશે. બહુવિધ PAN ધારકોએ આવકવેરા અધિનિયમ, 1961 દ્વારા જરૂરી વધારાના નિષ્ક્રિય કરવા જોઈએ.
નવી સિસ્ટમ વ્યવસાયોને કેવી રીતે અસર કરે છે?
જે વ્યવસાયો માટે PAN હોવું જરૂરી છે તેમને કાગળમાં ઘટાડો અનુભવાશે કારણ કે PAN સમગ્ર સરકારી પ્લેટફોર્મ પર એક સામાન્ય ઓળખકર્તા તરીકે સેવા આપશે. આનાથી નાણાકીય સંસ્થાઓ અને રાજ્ય વિભાગો સહિત વિવિધ એજન્સીઓ સાથે સંકલનમાં સુધારો થશે.
- શું હાલના પાન કાર્ડ ધારકોને અપગ્રેડ કરેલ સિસ્ટમ હેઠળ નવા PAN માટે અરજી કરવાની જરૂર પડશે?
- ના, હાલના PAN ધારકોએ PAN 2.0 પ્રોજેક્ટ હેઠળ નવા PAN માટે અરજી કરવાની જરૂર નથી. ના ધારકો QR કોડ વગરના જૂના પાન કાર્ડ વૈકલ્પિક રીતે નવાની વિનંતી કરી શકે છે, પરંતુ તે ફરજિયાત નથી. આ સરકારે જણાવ્યું છે કે તમામ વર્તમાન પાન કાર્ડ અપગ્રેડ થયા પછી પણ માન્ય રહેશે.
- નવો PAN કેવી રીતે પહોંચાડવામાં આવશે? નવું PAN કાર્ડ ક્યારે મળશે?
અપગ્રેડ કરેલ ઈલેક્ટ્રોનિક PAN (e-PAN) કોઈ પણ ખર્ચ વિના સીધા જ વપરાશકર્તાઓના નોંધાયેલા ઈમેલ એડ્રેસ પર મોકલવામાં આવશે. પેપરલેસ પહેલના ભાગરૂપે. જેમને ભૌતિક પાન કાર્ડની જરૂર હોય તેમના માટે ચોક્કસ વિનંતી હોવી આવશ્યક છે
ડોમેસ્ટિક ડિલિવરી માટે રૂ. 50 ની ફી અને આંતરરાષ્ટ્રીય માટે રૂ. 15 વત્તા વાસ્તવિક ઈન્ડિયા પોસ્ટ ચાર્જ સાથે બનાવવામાં આવે છે.
ડિલિવરી નવું PAN કાર્ડ ત્યારે જ આપવામાં આવશે જો PAN ધારક તેની વિનંતી કરશે, જેમ કે નવા PAN પર અપગ્રેડ કરવું
કાર્ડ ફરજિયાત નથી.
- શું જૂનું PAN જેમ છે તેમ કાર્ય કરવાનું ચાલુ રાખશે?
- હા, જૂના પાન કાર્ડ QR કોડ વિના પણ માન્ય રહેશે. PAN 2.0 પ્રોજેક્ટનો હેતુ છે PAN સિસ્ટમ અપગ્રેડ કરો અને QR-સક્ષમ કાર્ડ રજૂ કરો, પરંતુ જૂના કાર્ડ કાર્યરત રહેશે.
- શું લોકો પાસે નામ, જોડણી, સરનામામાં ફેરફાર વગેરે જેવા PAN પર સુધારા કરાવવાનો વિકલ્પ છે?
- હાલના પાન કાર્ડ ધારકો પાસે તેમની વિગતોમાં સુધારા અથવા અપડેટ કરવાનો વિકલ્પ હશે – જેમ કે નામ, સરનામું અને વસ્તી વિષયક માહિતી—એકવાર PAN 2.0 સિસ્ટમ સક્રિય થઈ જાય તે પછી મફત.
- નવી સિસ્ટમ લાગુ ન થાય ત્યાં સુધી, વપરાશકર્તાઓ ચોક્કસ અપડેટ કરવા માટે આધાર-આધારિત ઓનલાઈન સુવિધાનો ઉપયોગ કરી શકે છે. કોઈપણ ખર્ચ વિના ઈમેલ અને મોબાઈલ નંબર જેવી વિગતો. આ નિયુક્ત ઓનલાઈન પોર્ટલ દ્વારા કરી શકાય છે.
- PAN 2.0 હેઠળ PAN સેવાઓ માટે કેટલો ખર્ચ થાય છે?
- PAN 2.0 હેઠળ PAN સેવાઓ માટે કરદાતાઓ માટે કોઈ ખર્ચ થશે નહીં, સિવાય કે તમે ભૌતિક માટે વિનંતી કરી હોય નવા પાન કાર્ડની ડિલિવરી. આમાં QR કોડ જેવી ઉન્નત સુવિધાઓ સાથે નવા પાન કાર્ડનો સમાવેશ થાય છે.
- સામાન્ય વ્યવસાય ઓળખકર્તા શું છે?
- કોમન બિઝનેસ આઇડેન્ટિફાયર (CBI) એ PAN 2.0 પ્રોજેક્ટનું મહત્ત્વનું તત્વ છે. ધ્યેય સ્થાપિત કરવાનો છે એકલ ઓળખકર્તા કે જેનો વ્યવસાયો તમામ સરકારી પ્લેટફોર્મ પર ઉપયોગ કરશે. આ સરળ બનાવવાનો હેતુ છે
વર્તમાન સ્થિતિ અને અરજી પ્રક્રિયા
અત્યાર સુધીમાં લગભગ 78 કરોડ PAN જારી કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં 98% લોકોના છે. આવકવેરા વિભાગે હજુ સુધી PAN 2.0 ના સંપૂર્ણ રોલઆઉટ માટે અરજી પ્રક્રિયા અને સમયરેખાની વિગતો સ્પષ્ટ કરી નથી.
